Waar komt Don Papa rum vandaan?

Ik neem je mee naar de Filipijnen. Het land waar Don Papa rum vandaan komt. Ga je mee op reis?!

Wie wel eens premium rum gedronken heeft weet dat dat niet iets is dat je achteloos in je cola gooit. In de zomer van ’22 leerde ik Don Papa rum kennen en sinds die tijd ben ik verliefd. Op de rum, op het merk en op de verhalen er achter.

Naar de Filipijnen met Don Papa

Om die verhalen nog beter te leren kennen mocht ik mee op persreis naar de Filipijnen. Don Papa rum kent zijn oorsprong namelijk op de Filipijnen en in 6 dagen tijd zouden wij die daar ter plekke gaan ontdekken. Een kans die niet vaak voorbij komt en die ik dus met beide handen heb aangegrepen. Want als ik iets fantástisch vind is om naar de oorsprong van een merk te gaan (zoals ik bijvoorbeeld in Frankrijk het verhaal van Fleur de Sel leerde kennen).

Je gaat namelijk anders tegen een merk aan kijken als je ziet waar het vandaan komt en als je meer ziet dan de marketing en pr verhalen.

Verhalen, beleving, ervaren en proeven

Dat was op deze trip echt waanzinnig goed gedaan. Ja, we waren te gast bij Don Papa maar het was nérgens een mega branded trip. Het draaide om verhalen, beleving, ervaren en proeven. Niet alleen qua rum, maar ook qua land. Want wauw, want zijn de Filipijnen waanzínnig om te ontdekken.

De natuur, de mensen, het eten. Geweldig. De Filipijnen is het tweede land ter wereld qua rum productie, en met zoveel suikerriet tot hun beschikking misschien ook niet zo gek. Overigens is de Filipijnen niet één land, maar een land dat bestaat uit 7000 (!) eilanden met een rijke historie en een eeuwenlange kolonisatie achter de rug die nog overal voelbaar is (maar daarover een andere keer meer).

Oh en excuus alvast voor de vele superlatieven in dit stuk. Vanuit mijn tenen genoten, dus dat ga je teruglezen.😉

Welkom in Sugarlandia

Na een vlucht van ruim 15 uur en aankomst ’s avonds laat in Manila vliegen we de ochtend erna alweer vroeg door naar het eiland Negros, in de volksmond Sugarlandia genoemd. Al snel is ons duidelijk waarom; het eiland staat vól suikerriet (de basis van rum). 50% van de totale suikerproductie van de Filipijnen komt van dit eiland.

Trucks volgeladen met suikerriet staan overal klaar om naar de fabriek te kunnen, waar de lange stengels suikerriet wordt verwerkt tot rietsuiker. Hoe sneller het suikerriet verwerkt wordt, hoe hoger de opbrengst. Want hoe langer het suikerriet in de brandende zon staat, hoe meer sap er uit het riet verloren gaat. Er wordt dus al vroeg in de ochtend gestart met oogsten om een zo hoog mogelijke opbrengst te krijgen.

Van suikerriet tot rum

Iedere ton suikerriet levert 100 kilo suiker op. Van die 100 kilo suiker blijft vervolgens 4,6 kilo moscovadosuiker over, dat is de basis van alle rums van Don Papa. Als je van suikerriet suiker maakt kristalliseert de suiker, het restproduct is molasse. Die molasse wordt gekookt tot een dikke kolkende massa die, als je ‘m regelmatig omroert, moscovado suiker wordt. Een karamelachtige suiker met intens veel smaak. Die smaak proef je terug in de rum van Don Papa. Net als tonen van honing en vanille.

Rijpen van rum

Na fermentatie en distillatie rijpt de rum vervolgens minimaal 7 jaren op Amerikaanse eikenhouten vaten voor nóg meer smaak. Op de Filipijnen is het warm en vochtig, dus het zgn. ‘angel share’ (het percentage rum dat verdampt tijdens het rijpen) is hoog, zo rond de 12%.

Daarnaast versnelt de warme temperatuur het rijpingsproces. Dus de 7 jaar op vat zijn vergelijkbaar met 15 jaar rijping van een gemiddelde whisky (die gemiddeld nog geen 2% angel share kent). Bizar om te beseffen wat een klimaat en de omgeving waarin de alchol ligt dus een impact heeft op het eindproduct.

Waarom heet Don Papa rum zo?

Maar na die 7 jaar kan de rum de fles in en is het Don Papa rum. Waarom die naam vraag je je misschien af. Die is niet zomaar gekozen. Don Isio, in de volksmond Don Papa genoemd, was een bekende leider die niet alleen tegen de Spanjaarden, maar ook de Amerikanen (die beiden de Filipijnen bezetten) vocht. Als eerbetoon aan hem heet de rum Don Papa. Ook hier dus, geen gimmick maar een waargebeurd persoon met een rijke historie op de Filipijnen.

Overigens is Don Papa nog een relatief nieuw merk. Het bestaat pas een kleine tien jaar en werd bedacht op de veranda van Hacienda Rosalia op Negros. We bezochten op de eerste dag van ons bezoek het huis en de plantages, die nog steeds in gebruik zijn.

Joey is een nazaat van de oprichter van deze hacienda en zijn verhalen zijn kleurrijk. De trots voelbaar. Het huis hangt nog steeds vol met foto’s van zijn voorouders, die afkomstig waren uit Frankrijk.

Daar mogen lunchen is toch wel een waanzinnig begin van onze reis te noemen.

Verschillende soorten rum en hun oorsprong

Goed, terug naar de rum want die is er in verschillende soorten. Naast de “basisrum” zoals ik die hiervoor beschreef is er in tien jaar een prachtig portfolio aan rums ontstaan. Afhankelijk van de vaten waarin de rum ligt wordt smaak toegevoegd. Zo heb ik zelf thuis een sherry cask rum, maar is de port cask rum een van mijn favorieten. Je proeft die tonen ook echt terug.

Ook hier geldt weer dat de namen van de rums geen verzinsel van de pr afdeling zijn, maar allemaal een referentie hebben naar en betekenis hebben op de Filipijnen. De Masskara rum (heerlijk voor een espresso martini!) is een feest dat iedere oktober een maand lang duurt en waarbij iedereen de meest prachtige maskers draagt. De Gayuma rum (de nieuwste rum en gelagerd op whisky vaten) verwijst terug naar de Shamanen die nog steeds belangrijk zijn op de Filipijnen.

Hoe drink je Don Papa rum

Heb je even! Naast natuurlijk puur, of met een blokje ijs is Don Papa rum gewéldig voor cocktails. We hebben behoorlijk wat cocktails mogen proeven (ik weet het, zwaar leven) en ik heb wel wat nieuwe favorieten ontdekt!

Maar je kunt met rum dus ook waanzinnig koken. In Altijd borreltijd heb ik er een borrelhapje mee gemaakt en in BBQ-tijd vind je er twee desserts mee. Maar een scheutje rum in bijvoorbeeld je bananenbrood is ook echt goddelijk.

Don Papa familie

Als íets voelbaar was tijdens deze reis was het wel dat iedereen die met en voor Don Papa werkt als familie wordt gezien. Dat is op de Filipijnen ook echt cultuur. Je zorgt voor elkaar, je kijkt naar elkaar om, je bent goed voor elkaar. En wat helemaal te gek is, is dat 2/3 van alle personeel vrouw is en het management bijna in zijn geheel vrouw is. Een voorbeeld dat meer bedrijven zouden mogen volgen!

Grappig ook dat ons reisgezelschap tijdens de persreis voor een overgroot deel óók uit vrouwen bestond. Zou het toeval zijn!?

Wordt vervolgd

Om de vele verhalen van deze reis een beetje leesbaar te houden ga ik je in een volgende artikel dag voor dag meenemen in onze reis. Maar om dat te snappen is het handig dat je deze informatie als eerste tot je beschikking hebt. Dat je alvast een beetje snapt wat Don Papa rum is en waar die vandaan komt.

Stel vooral je vragen, als iets je niet duidelijk is want met 6 dagen aan informatie en ervaringen kan het maar zo zijn dat ik iets niet heb verteld dat je toch graag wilt weten. 😉 Wordt vervolgd!

Gepubliceerd op 16 maart 2023