Hoe maak je een kookboek – deel I

foto's Susan en eten: Ashkan Mortezapour
foto's Borreltijd: Mitchell van Voorbergen

Achter de schermen bij het maken van een kookboek. Want hoe maak je een kookboek? Dit is hoe ik mijn 4e boek heb gemaakt.

Want voordat een kookboek in de boekhandel ligt zijn er maanden, soms jaren aan werk aan vooraf gegaan. Dit is hoe mijn vierde kookboek tot stand is gekomen. Voor het eerst een boek dat niet in 9 maanden tijd gemaakt is.

Daarvoor gaan we terug naar september 2019. De lancering van Borreltijd, mijn vorige boek. Een dikke hit want in nog geen 3,5 week is er al een tweede druk. Daar word niet alleen ik, maar ook de uitgever heel blij van en dus gaan we begin januari 2020 (inmiddels is er een 3e druk!) om tafel om te kijken wat de mogelijkheden zijn voor een nieuw boek.

Borreltijd Susan Aretz

Fase 1 – de brainstorm

In zo’n eerste fase ga je vooral met elkaar brainstormen. Want ja, we willen weer een boek samen maken, maar wat voor een boek moet dat dan zijn? Dit is uiteindelijk altijd een combinatie van factoren. Want je kunt nog zoveel creatieve ideeën hebben, uiteindelijk moet het wel een boek zijn dat verkocht wordt. En in mijn geval liefst net zo succesvol als Borreltijd.

Fase 2 – recepten brainstorm

Als je dan de basis van je boek samen hebt bedacht is het tijd om na te gaan denken over de inhoud. Niet alleen hoeveel recepten, maar vooral ook welke… Hier gaat eigenlijk de meeste tijd in zitten. Want je wilt een balans tussen uitdagend en makkelijk te maken. Liefst zoveel mogelijk met ingrediënten die voor iedereen te vinden zijn.

Fase 3 – recepten testen

Dus nadat je een oneindig lange lijst hebt gemaakt van mogelijk recepten is het tijd om te gaan testen. Heel veel uitproberen. Sommige recepten lukken in één keer. Sommige hebben wel vier tot vijf pogingen nodig. Maar recepten sneuvelen ook. Omdat ze niet lekker genoeg zijn. Niet maakbaar genoeg. Soms ook omdat het niet lukt om het perfecte recept ervan te maken.

Waar ik mijn ideeën vandaan haal? Werkelijk uit alle hoeken en gaten. Van iets dat ik een keer geproefd heb en dan ga kijken of ik het kan namaken. Maar zelfs van een gesprek met iemand in een eetwinkel die me op een idee brengt.

Maar ook van food programma’s op tv kijken en van bladeren door (buitenlandse) tijdschriften. Soms is een enkel ingrediënt het uitgangspunt voor een recept. Inspiratie is werkelijk overal.

ingredienten Landzicht

Fase 4 – uitwerken recepten

Ik schrijf in een apart notitieboek als ik aan het koken ben voor een boek. Dat gaat soms heel gestructureerd en soms is dat één grote chaos. Dus het is belangrijk om de grote lijnen van een recept zoveel mogelijk meteen op te schrijven. Zeker als ik het daarna nog een keer maak is het dan zoveel makkelijker om kleine aanpassingen meteen te verwerken.

Pas in een later stadium komen er intro’s en persoonlijke teksten bij. Eerst moet het recept tot in de perfectie kloppen en op papier staan.

Fase 5 – Proef panel

Gedurende deze eerste fasen van het boek, zeker nu ik nog niet bekend heb gemaakt waar het boek over gaat, is mijn voornaamste proefpanel mijn gezin, ik zelf en héél af en toe iemand die een geweldig smaakpalet heeft en mag mee proeven.

Maar uiteindelijk bepaal ik of een recept goed genoeg is. Als dat het geval is streep ik ‘m af van de lijst met recepten en zo werk ik heel langzaam toe en goedkeuring op álle recepten. Een magisch moment!

gravad lax borreltijd
foto van de boekpresentatie voor Borreltijd, dus nee geen aanwijzing nog…

Fase 6 – Cover ontwerp en aanbiedingsfolder

Overigens is er gedurende deze fase al een moment geweest dat we de cover en alles hebben voorbereid. Het spannendste deel altijd. Want je weet dat nog niet alle recepten klaar zijn en toch moet er al gefotografeerd worden.

De uitgever geeft namelijk een aantal maanden voor het boek uitkomt een folder uit met daarin alle nieuwe titels voor die periode. In mijn geval is dat de nazomer. Daar moet natuurlijk een indruk in gegeven worden van hoe het boek eruit komt te zien, welke stijl, etcetera. Mede op basis daarvan wordt een boek ingekocht.

Die foto’s hebben we half december al gefotografeerd. En die cover is begin dit jaar door de vormgeefster opgemaakt. Met de titel erop die ik bedacht heb. En die jullie hopelijk gaat overhalen om ook dit toffe boek weer te bestellen.

Fase 7 – fotograferen van alle recepten

Als er straks de officiële bekendmaking is, is dat ook het moment dat we de rest van het boek gaan fotograferen. Want alle recepten zijn nu goed. Die maak ik dan állemaal nog een keer. Voor de allerlaatste test of ze echt 100% kloppen en lukken maar vooral omdat alle gerechten in vier dagen tijd allemaal op de foto gaan. Daar heb ik een fantastisch team voor, dat ook meewerkte aan Borreltijd. Die ga ik de volgende keer aan jullie voorstellen. Want zij brengen uiteindelijk mijn recepten tot leven.